Tijdens het leren, wees aandachtig! Wees aandachtig! Tijdens je leven, wees aandachtig! Wees aandachtig!
De meeste mensen weten niet hoe ze moeten aandachtig zijn. Waarom? Omdat hun geest al tot de rand is gevuld
met eigen gedachten, conclusies en algemene opvattingen. Om aandachtig te kunnen zijn moet iemand volledige vrij,
open en helder zijn. Dit is wat het aandachtig zijn moeilijk maakt.
Aandacht schenken aan iemand, eender wie het is, betekent dat die persoon iets te bieden heeft dat wij niet hebben. De meeste mensen hebben
ego´s die deze gedachte niet kunnen horen. Om aandacht te schenken moeten we nederige mensen worden.
Veel mensen zijn niet aandachtig omdat ze te veel bezig zijn met het kiezen van wat ze wel en niet willen horen en zien. We willen allemaal
enkel dingen zien die ons zeggen "Ja, ja, ja!". Niemand wil "Nee, nee, nee!" horen. Aandacht schenken betekent dat we bereid zijn alles wat we zien en
horen te aanvaarden en te tolereren. Aandachtig zijn is heel moeilijk, vooral als men aandacht moet schenken aan zijn leraar.
Tegenwoordig begrijpt iedereen "snel" en "goedkoop" maar slechts weinigen begrijpen wat "kwaliteit" is.
|
|
Zie en bestudeer zelfs het kleinste detail
(See and Study Even the Smallest Detail)
Op een dag was de heer van de beroemde Nabeshima clan zijn vingernagels aan het knippen. Enkel zijn
persoonlijke attendant was aanwezig. Nadat hij klaar was, beval hij zijn attendant om weg te gaan
maar de attendant had een vreemde uitdrukking op zijn gezicht en aarzelde lichtjes. De heer glimlachte,
erkende in stilte het probleem van de jongere krijger en prees zijn scherpte. De wijze heer wist dat
de attendant slechts negen vingernagels in zijn hand had verzameld omdat hij er bewust een had
achtergehouden. De jonge krijger slaagde zo in een eenvoudige, maar onvoorziene, test voor
alertheid en paraatheid.
In de vele jaren dat ik al les geef, bestudeer ik, zoals de meeste leraars, het potentieel van elke
student. Ik zoek naar die leerlingen die later ooit zelf lesgevers kunnen worden. Ik kijk zowel naar
fysieke bekwaamheid als naar goede attitude, een gevoel van verantwoordelijkheid en
leiderschapskwaliteiten. Hij moet ook bereid zijn om vele persoonlijke verlangens op te offeren in
het belang van zijn Kunst en er klaar voor zijn de strengheid van de trainingen te ondergaan zoals
geen gewone student dit kan. Studenten die aan deze criteria voldoen zijn 'uit het goede hout
gesneden' om op een dag zelf goede leraars te worden.
Een verschil dat ik heb opgemerkt tussen een student met een gemiddelde bekwaamheid en een student
die snel vooruitgang maakt is dat deze laatste de mogelijkheid lijken te hebben om zelfs het
kleinste detail van de techniek te zien. Maar dit vermogen is niet enkel weggelegd voor diegene met
het meeste natuurlijke talent. Ik geloof dat iedereen die traint om zelfs het kleinste detail van
een techniek te zien snel vooruitgang zal boeken.
Wanneer een student zijn leraar een techniek ziet demonstreren denkt hij meestal : “Oh, dat heb ik
al gezien.”, of “Dat ken ik al”.
Deze studenten begrijpen nooit iets anders dan hun eigen ideeën, hoewel ze zelf denken te
begrijpen wat er gebeurt. De slimme leerling bekijkt zijn leraar en de technieken net zoals hij ze
voor het eerst zou zien. We moeten een techniek altijd bekijken alsof hij nieuw is voor ons,
proberen elk detail, elke nuance te vatten, altijd zoekend naar iets dat ons een beter inzicht zou
kunnen geven in de geheimen van de Kunst. Vaak gaan we zo op in ons eigen concept van hoe goed we
wel zijn en feliciteren onszelf met wat we al kunnen. Als een gevolg daarvan wordt het leerproces
vernietigd.
Er is een les in Zen en Krijgskunsten: “Bekijk alles met de geest van een beginner”. De
beginneling komt binnen in een dojo en is, aangezien hij nog niets kent, erg happig om alles te
leren. Dit is de mentale attitude die we nooit mogen vergeten, ongeacht hoe lang we al de
Krijgskunsten bestuderen. En het is simpelweg ook niet gelimiteerd tot de techniek. We moeten ook
proberen om de geest van de leraar te lezen en leren wat hij ons probeert te onderwijzen.
Toen ik vele jaren geleden in Japan trainde was er een techniek die in elke les werd uitgevoerd.
Toen dacht ik dat dit eigenlijk geen echte techniek was maar eerder een oefening. Ik begreep nooit
de betekenis of het nut van deze oefening en dacht er niet verder over na. Toch probeerde ik, na
mijn terugkeer naar Amerika, alles wat mijn leraar me had geleerd getrouw te volgen en bleef op het
einde van de les die oefening dagelijks uitvoeren. Twintig jaar later begrijp ik eindelijk hoe
belangrijk deze oefening is voor de training. Dit is maar een klein puntje, maar toch ben ik blij
dat ik nog steeds de lessen van mijn leraar volg hoewel ik ze in die tijd niet begreep. Had ik
deze techniek vergeten enkel en alleen omdat ik ze toen niet begreep dan had ik iets erg waardevol
voor onze Kunst verloren.
De kleine details van de technieken en zelfs de manier van de leraar zijn voor een leerling in het
begin vaak hard te zien of te begrijpen. Misschien zijn de details niet echt zichtbaar in de globale
expressie van de techniek en is het verleidelijk om aan te nemen dat ze kunnen worden weggelaten.
Maar dit is niet het geval: die kleine details moeten er zijn. Dit is de 'inhoud' of betekenis van
een techniek. Waneer een expert een oefening uitvoert met vloeiendheid, snelheid en kennis, vergeten
we soms hoeveel uren training en toewijding er aan vooraf zijn gegaan om die kennis te perfectioneren.
Volgens een oude legende bestelde de samurai-heer van de Echizen provincie op een dag een paar
zwaard-ornamenten bij een meester-artiest. De heer was erg gretig om deze zo snel mogelijk te
hebben maar wist, de kennis en reputatie van de artiest kennende, dat hij heel geduldig zou moeten
zijn.
Na verschillende maanden waren de ornamenten nog steeds niet klaar. Een jaar ging voorbij en nog
steeds was de meester-artiest niet klaar. De heer werd erg ongeduldig. Uiteindelijk, na twee jaar,
waren ze toch klaar en presenteerde de meester-artiest zijn meesterstukken aan de heer. De heer was
erg tevreden en beval dat de ornamenten meteen moesten worden aangebracht op het gevest van zijn
zwaard. Toen het gevest werd omwonden ging echter ongelukkig één van de twee ornamenten verloren.
De heer was woest en riep de meester-artiest bij zich om zo snel mogelijk een ander te maken.
Slechts twee dagen gingen voorbij en de meester-artiest presenteerde een vervangstuk dat identiek
was aan het origineel. De heer vroeg de artiest: ”Als het je slechts twee dagen kostte om dit te
maken, waarom heb je me dan twee jaar laten wachten op de andere?”. Zonder een woord te zeggen
greep de artiest het originele en het vervangstuk en wierp ze beiden in de vijver van de aangrenzende
tuin. Het vervangstuk zonk naar de bodem terwijl het origineel zo fijn en delicaat was gemaakt dat
het op het oppervlak bleef drijven. Het origineel was inderdaad een meesterstuk dat twee jaar
inspanning had gekost.
In staat zijn om het fijnste detail van de techniek te zien betekent het zien van zijn innerlijke
betekenis. Het betekent dat we de kwaliteit van de techniek moeten herkennen en begrijpen. Als we
nooit herkennen wat het is, kunnen we nooit hopen het ooit te begrijpen.
Nagasone Kotetsu, uit de oude hoofdstad Edo, was een meester zwaardsmid en zijn zwaarden zijn
bekend om hun uitzonderlijke snijkwaliteiten. Door hun faam wilde elke samurai er één maar ze waren
erg zeldzaam. Kotetsu begon zwaarden te maken op 54-jarige leeftijd na een carrière in het maken
van geweren en harnassen. Hij overleed op 74-jarige leeftijd, dus zijn zwaardsmid-carrière was erg
kort. Tegenwoordig worden zijn lange zwaarden verkocht voor minstens $100.000.
Een bekende krijger bestelde een van Kotetsu's zwaarden en wanneer Kotetsu klaar was kwam de krijger
langs om het te bekijken. De zwaarden van Kotetsu waren erg goed gemaakt maar waren niet echt 'flashy'
of voorzien van ornamenten zoals andere zwaarden uit die tijd.
De krijger vroeg: ”Hoeveel is het?” en Kotetsu antwoordde: “Honderd goudstukken”.
“Nee, nee, dat is veel te duur.”, klaagde de krijger,”Het is belange zoveel niet waard”. Zonder
iets te zeggen stapte Kotetsu naar buiten en sloeg met één vloeiende slag de hoek van een stenen
lantaarn. De krijger was onder de indruk. “OK, OK, hier zijn honderd goudstukken, ik zal betalen”,
riep de krijger, verlekkerd om zo'n zwaard te hebben.
“Het spijt me,”, antwoordde Kotetsu, “dit zwaard is niet langer te koop”.
De hardingslijn van Kotetsu's zwaarden is nogal eenvoudig. Als je echter van heel dicht kijkt, zie
je een fijne, heldere, gelijkmatige lijn van nie (zeer harde stukken in het staal die ontstaan
zijn tijdens het temperingsproces en die het lemmet zijn ongelooflijke sterkte geven).
Zonder ooit kwaliteit te herkennen kunnen we nooit hopen die te bereiken. Om het te bereiken moeten
we begrijpen hoe het we kleinste detail kunnen vatten. Daarin ligt het geheim.
|