|
"Wat is de bedoeling van training ?" Dit is een belangrijke vraag die we onszelf dagelijks moeten stellen.
Training is nooit een kwestie van "gemakkelijk of moeilijk". Wat we echt bedoelen is : "Wat haal ik er uit ?".
Iedereen wil wel een zwarte gordel maar slechts weinigen weten wat dit echt
betekent.
Als iemand zegt : "Ik verdien een zwarte gordel of promotie.", bedoelt hij eigenlijk : "Ik wil wat die andere ook heeft.".
Tegenwoordig is het onder Krijgskunstenaars populair om te zeggen : "Een zwarte gordel
betekent niets; het dient enkel om mijn broek op te houden.". Doch dit is meestal slechts
een slimme manier om te zeggen : "Ik wil een zwarte gordel.".
Wat zijn beperkingen ? Niemand weet het omdat we ze bewaren als onze meest innerlijke geheimen.
Waarom zijn mensen zo zelfzuchtig ? Omdat mensen bang zijn van wat ze niet kennen.
Wie heeft er het grote privilege alles te kennen in de wereld ? Enkel de Meester begrijpt dat er vele dingen zijn die we begrijpen maar nog meer dingen
die we helemaal niet begrijpen.
In de materiële wereld denken we aan "winst". In de spirituele wereld denken we aan "verlies".
"De steen opblinken tot een spiegel". Dit is een bekend gezegde in Zen. Achthonderd jaar later is het nog steeds een goed antwoord.
|
|
Training Zonder Belemmeringen
(Training Beyond Limitations)
Er is een oud verhaal over een Zen-monnik die naar een bekende leraar ging om aan hem instructies te vragen. Toen hij de leraar benaderde, vroeg
hij : “Hoe kan ik de Verlichting bereiken ?”. Zonder een woord te zeggen, keek de leraar in het rond, raapte een stuk gebroken tegel op en begon
die op te poetsen met een steen. De verbouwereerde jonge monnik vroeg : “Wat ben jij nu aan het doen ?”.
“Een spiegel aan het maken.”, was het antwoord.
“Het is onmogelijk om een spiegel te maken van een stuk tegel.”, antwoordde de jonge monnik.
“Verlichting bereiken is net als het poetsen van deze gebroken tegel.”, was het antwoord van de Zen Meester.
Ik werd ingewijd als priester door de Eerwaarde Bischop Kenko Yamashita van de Zenshuji Tempel in Los Angeles. Hij is de vertegenwoordiger van de
Soto-Shu school van het Zen Boedhisme in dit land. De Soto sekte van Zen werd in Japan geďntroduceerd door Dogen Zenji in de vroege jaren 1200,
bijna 800 jaar geleden.
Als jonge priester reisde Dogen naar China om daar zijn training verder te zetten. In die dagen was zelfs een korte reis zwaar en vol gevaren.
Ook Dogen betaalde die tol en werd erg ziek onderweg. Zodra hij ter plaatse kwam echter, kwam zijn opgewektheid terug en hij begaf zich onmiddelijk
naar de tempel om er zijn training te beginnen. Maar tot zijn ontgoocheling was het helemaal niet zoals hij had verwacht. De training was er laks,
er was geen discipline, de monniken waren er lui en streefden zelf helemaal geen studie na. Met een gebroken hart keerde hij terug naar het schip
en dacht eraan terug te keren naar Japan.
Hij had ongeveer twee weken op het schip doorgebracht toen op een dag een aftandse monnik van ongeveer zestig jaar naar het schip kwam om enkele
gedroogde paddestoelen uit Japan te kopen. Dogen, die toch niets anders had te doen, begon een conversatie met hem. “Voor welke zaken kwam je
naar hier ?”, vroeg Dogen.
“Ik kom gedroogde paddestoelen kopen voor de soep van morgen in mijn tempel.”, antwoordde de oude man.
“Waar is jouw tempel ?”
“Ongeveer 14 mijl verderop.”
“Kwam je van zo ver voor paddestoelen ? Je bent al oud, zijn er dan geen jongere priesters die dit werk kunnen doen ? Het is zo heet hier buiten
en je moet wel erg moe zijn.”, antwoordde Dogen.
“Ik moet dit werk doen omdat het mijn werk is niet dat van iemand anders.”, zei de monnik.
“Waarom rust je hier niet vannacht en ga dan morgenvroeg terug, wanneer het veel koeler is.”, bood Dogen aan.
“Ik moet vandaag nog terug omdat dit voor de soep van morgen is, en ik ben diegene die de soep bereid. Ik vertrek zodra ik de paddestoelen heb
gekocht.”
“Je moet duidelijk een van de oudere monniken zijn in jouw tempel. Waarom spendeer je je tijd niet met de studie van de geschriften in plaats van
je bezig te houden met zo'n onderdanig werk dat makkelijk kan gedaan worden door jongere priesters ?”, vroeg Dogen.
“De jongere priesters zijn mij niet. Ik ben hen niet. Dit is mijn werk. Het is duidelijk”, antwoordde de oude monik,”dat jij de betekenis van
training niet begrijpt.”.
“Wat bedoel je daar mee ?”,vroeg een verraste Dogen.
“In alles in dit leven is er niets dat verborgen is.”, zei de oude monnik en hij ging weg, langzaam verdwijnend langs de lange weg.
Ik denk dat veel van ons wel iets begrijpen over Krijgskunsten maar slechts weinigen begrijpen, zoals Dogen Zenji het begreep, de betekenis van
training of oefening. Zelfs Bruce Lee zei ooit : “Onze training zou zonder beperkingen moeten zijn.”.
Maar wat betekent dat ? Begrijpen wat oefening zonder beperkingen is, is begrijpen hoe je van enkele scherven een glanzende spiegel kan maken.
Het is begrijpen hoe een 60-jarige monnik een tocht van 30 km kan afleggen om enkele paddestoelen te kopen om in de soep te doen.
In mijn eigen aikido-dojo komen vaak mensen binnen om de les te bekijken. Het lijkt eenvoudig en misschien hebben ze wel ergens gehoord dat aikido
gemakkelijk was, dus schrijven ze zich in. Na een paar dagen echter, gaan ze naar mijn assistenten en beklagen zich erover dat “Aikido toch veel
moeilijker is dan ze dachten.”.
Ik kan me niet herinneren dat ik ooit aan iemand heb gezegd dat het makkelijk zou zijn.
Moeilijk of makkelijk is eigenlijk niet het probleem. Ik denk dat de oorzaak van de ontgoocheling en ontmoediging is dat een aantal
vooropgestelde ideeën en opvattingen aan stukken worden geslagen op de mat. Dit gebeurt niet enkel bij beginnelingen maar op alle kennis-niveaus.
We beginnen allemaal aan Krijgskunsten met een aantal verwachtingen. Deze verwachtingen zijn zo vanzelfsprekend dat we ons er vaak niet van
bewust zijn. Maar het zijn net deze vooroordelen en notities die ons beperken en die ons limiteren in onze training.
Het is bijvoorbeeld duidelijk dat we trainen om sterker te worden. Maar ergens langs de lijn, beter vroeg dan laat, begrijpen we dat er meer is
aan de Krijgskunsten dan enkel en alleen kracht. Ik zie verschillende mensen die beginnen met Krijgskunsten voor het geld, roem, kracht, om beter
te zijn dan anderen, om hun eigen school te beginnen of om geld te verdienen. Er zijn duizenden redenen om met Krijgskunst te beginnen.
Twee studenten van mij verlieten ooit plots de dojo. Een jaar later leerde ik dat ze waren weggegaan omdat ze dachten dat ze bij mij nooit hun
zwarte gordel zouden krijgen. Als ik de kans kreeg, zou ik hen zeggen : “Waarom studeren jullie aikido ? Is het voor de studie van het aikido
zelf of voor het krijgen van een zwarte gordel ? Jullie prioriteiten en focus zijn volledig verkeerd.”
Training en oefening kunnen niet bestaan in een context van eigen wensen of eigen verwachtingen. Binnen onze eigen verwachtingen wordt onze
training verkrampt. Deze beperkingen beletten ons om onze tegenstander afdoende en effectief te bekampen. De meeste studenten worden niet
verslagen door hun tegenstander. Ze worden verslagen door de strakke limieten die ze zichzelf opleggen; limieten die werden opgebouwd in het
hoofd en worden afgebroken in het zicht van de realiteit.
We moeten terug naar een soort training zonder limieten of beperkingen. Dit
betekent niet, op geen enkele manier, dat we roekeloze en gevaarlijke
activiteiten moeten ondernemen. Het betekent dat we een soort training moeten nastreven zonder verwachtingen of zonder enige vorm van beloning.
Als je alles kan opgeven, zelfs de gedachte om kennis op te bouwen, en je jezelf volledig kan toeleggen op je training dan begint de training
zonder beperkingen. Zolang je blijft zitten met alle onnodige afval (geld, roem, of eender wat), en alle lasten die niets te maken hebben met je
training, kan je niet verder evolueren. Je verdoet je hele carriere in de Krijgskunst, verdrinkend in je eigen fantasiën en obsessies.
Als je begrip niet door het onmogelijk feit kan breken dat je van enkele scherven aardewerk een schitterende spiegel kan maken, dan ben je er van
overtuigd dat je training een zekere zin heeft en ga je er van uit dat je stap voor stap evolueert volgens een logisch proces. Jammer genoeg kan
training, net zoals de meeste onderdelen van je dagelijkse leven, niet worden omvat in zulke eenvoudige, mooie redelijke categorieën. Krijgskunst
is geen onderneming waarbij je kan uitrekenen wat je winst zal zijn per verkocht blaadje sla. Krijgskunst volgt niet zo'n eenvoudige boekhouding.
Het oefenen in de ware Krijgskunsten, iets wat niet kan worden losgekoppeld van de realiteit van ons bestaan, is een levenswerk.
Velen, zoals Dogen Zenji die eerst niet begreep wat de monnik bedoelde met “Er is niets verborgen.”, denken dat oefening is gebaseerd op
discriminatie tussen jong en oud, rijk en arm, goed en slecht, traag en snel, sterk of zwak, tussen mezelf en anderen. Maar dat is nu net de
betekenis van “Er is niets verborgen” : er is niets verborgen. Je kan jezelf afvragen: “Wel dan, waarom zien we het dan niet ?”. Je kan het niet
zien omdat je ogen niet open zijn. Je ogen zijn verblind door je eigen ego. En je wordt verblind door je eigen beperkingen.
In onze hedendaagse maatschappij leren we om alles te beoordelen in termen van succes. En meer wel dan niet bepalen we succes door wat andere
personen denken, niet volgens onze eigen standaarden. Ik had ooit een student die heel onbeholpen was, maar van zichzelf dacht dat hij heel goed
was. Het leek erop dat hoe harder hij probeerde, hoe slechter hij werd. Uiteindelijk zei ik, tamelijk grof : “Je bent hopeloos en er is geen kans
dat je goed wordt : je kunt het beter opgeven.”. Hij was geschokt door mijn woorden maar bleef toch verder trainen, hoewel hij de hoop had
opgegeven om ooit een zwarte gordel te dragen. Nadat hij had opgegeven om te trainen om goed te worden en oefende voor het plezier van de
oefening bereikte hij vlug alsnog het niveau van zwarte gordel.
Hoe is mogelijk om iets fundamenteels als Krijgskunst te verklaren zonder intense inspanning ? Hoe is mogelijk om zo makkelijk te discrimineren
tussen wat je graag hebt en wat je niet graag hebt, tussen jou en mij, tussen hoog en laag ? In de Krijgskunst-training is alles mogelijk en de
geest moet open blijven voor een oneindig aantal mogelijkheden. Een geest die openstaat voor alle mogelijkheden is een geest die aan niets
vasthoudt. Dat is de mentale houding nodig om te trainen zonder belemmeringen.
Tijdens de training denken we voortdurend in termen van winst of gewin. Toch zei de grote Zen-meester Sawaki Kodo Roshi ooit : “Verlies is
verlichting.”. Ik had het moeilijk om dit te begrijpen toen ik het voor het eerst hoorde en ik ben er zeker van dat het op het eerste gezicht ook
voor jullie weinig steek houdt. Je zou kunnen denken : “Wat is het nut van de Krijgskunsten als het
betekent dat je enkel moet verliezen ?”. Ik
denk echter niet dat Kodo Roshi sprak in termen van het verliezen van een match. Hij bedoelt dat je alles moet opgeven om tot het absolute nulpunt
te komen.
Dit “point-of-no-return” bereiken is het begin van training. Wanneer iemand uiteindelijk de draden doorknipt die ons binden aan ons lieve leven
en we beseffen dat we die draden eigenlijk niet nodig hebben, dan pas beginnen we te trainen zonder beperkingen. Dit betekend niet simpel het
uitvinden van nieuwe bewegingen en technieken. Zo lang je vasthoudt aan oude veronderstellingen en algemeen aanvaarde voorstellingen, kan je niet
ontsnappen uit de wereld van beperkingen. In oefening zonder beperkingen kunnen gebroken stukken tegel worden omgevormd tot een mooie, glanzende
spiegel.
Dit is vrijheid.
|
Aikido-dojo Aikikai Aalter - Forum
