Natuurlijk is een zwarte gordel belangrijk voor een Krijgskunstenaar, maar je zou het nooit mogen bekijken
als zijnde belangrijk.
"Wees nederig !" Makkelijk gezegd, moeilijk om te doen.
"Train hard !" Makkelijk gezegd, moeilijk om te doen.
"Geef geen show !" Makkelijk gezegd, moeilijk om te doen.
Sommigen zeggen dat de wereld slechts een "droom" is, maar wanneer we de training beginnen stoppen we
met dromen.
Als je alles beheerst besef je eindelijk dat je geen Meester bent.
In vroegere tijden hield de krijger elk moment een visioen van zijn eigen leven en dood voor ogen. Vandaag
doen we dit niet meer. Dit is het grote verschil tussen het verleden en het heden.
Sawaki Kodo Roshi zei :"Verkrijgen is afzien, verliezen is Verlichting." Dit zijn grote woorden waaraan we
zouden moeten denken bij alles wat we doen.
|
|
Wat betekent een zwarte gordel echt ?
(What does a black belt really mean ?)
Door de interesse in mijn column “Ancient Ways” ontvang ik post uit alle uithoeken van de wereld. En
de vraag die het meest wordt gesteld is zonder twijfel :”Hoe lang duurt het voor ik een zwarte
gordel heb ?”
Ik weet niet hoe deze vraag binnen andere scholen wordt beantwoord maar de leerlingen in mijn dojo
weten ondertussen al dat het stellen van deze vraag hen meteen een aantal jaar zou terugzetten in
hun training. Voor hen zou het een ramp zijn.
De meeste mensen zouden overgelukkig zijn als ik hen zou vertellen dat het slechts een paar jaar
duurt vooraleer ze een zwarte gordel krijgen, maar ongelukkig genoeg is dit niet het geval. En
hoewel ik bang ben dat de meeste mensen niet echt gelukkig zullen zijn met mijn antwoord, denk ik
dat de algemene verkeerde opvattingen over “Wat is een zwarte gordel ?” zo goed mogelijk uitgelegd
moeten worden. Dit is geen populair onderwerp om over te discussiëren, althans niet op de manier
waarop ik dit ga doen. Ik waarschuw mijn leerlingen er inderdaad voor om deze vraag dus niet te
stellen. Het antwoord is niet wat zij willen horen.
Hoe krijg je een zwarte gordel ? Je vind een bekwame leraar en een goede school, begint met je
training en je werkt hard. Op een dag – niemand weet juist wanneer – zal het komen. Het is niet
gemakkelijk, maar het is het waard. Het kan een jaar duren, het kan tien jaar duren. Je kan het ook
nooit bereiken. Als je begint te begrijpen dat de zwarte gordel niet zo belangrijk is als de
training zelf, kom je waarschijnlijk dicht bij het niveau van een zwarte gordel. Wanneer je beseft
dat, hoe hard en lang je ook traint, er nog altijd een leven lang studie en training voor je ligt
tot je sterft, dan ben je dicht bij je zwarte gordel.
Gelijk wel niveau je bereikt, als je denkt dat je een zwarte gordel “verdient” of als je denkt dat
je nu “goed genoeg” bent om een zwarte gordel te krijgen, dan ben heel ver van je doel af en is er
nog een hele lange weg af te leggen om je zwarte gordel te bereiken.
Train hard, wees nederig, geef geen show voor je medeleerlingen of leraar, klaag niet over je taken
en doe je best bij alles in je leven. Dit is wat het betekent een zwarte gordel te zijn.
Overdreven zelfzeker zijn, je kennis tentoonstellen, competitief zijn, neerkijken op anderen, een
gebrek aan respect tonen en uitkiezen wat je wel of niet wilt doen (er van uit gaand dat sommige
taken beneden je waardigheid zijn) zijn een aantal zaken die studenten karakteriseren die nooit
de zwarte gordel zullen bereiken. Wat ze rond hun middel dragen is slechts een stukje stof dat ze
hebben gekocht in de lokale gevechtsport speciaalzaak.
De ware zwarte gordel, gedragen door een ware zwarte gordel-houder, is de witte gordel van een
beginner die zwart is geworden door de kleur van zijn zweet en bloed.
O-Sensei, de stichter van Aikido droeg altijd een witte gordel en zei dat hij slechts een
“beginner” was in Aikido. Een andere grote Krijgskunstenaar zei ooit :”Ach, de zwarte gordel die
ik draag dient enkel om mijn broek op te houden.”.
Trainingspatronen
Het eerste niveau van de zwarte gordel wordt in het Japans shodan genoemd. Het betekent letterlijk
“Eerste Niveau”.
Sho (eerste) is een interessant ideogram. Het is samengesteld uit twee radicalen die betekenen
“stof” en “mes”. Om een kledingstuk te maken snijdt men eerst een patroon uit de stof. Het patroon
bepaalt de stijl en het uitzicht van het uiteindelijke kledingstuk. Als het patroon buiten
proporties is of een fout bevat zullen de kleren er slecht uitzien of niet passen. Op de zelfde
manier is je training vooraleer je een zwarte gordel krijgt belangrijk : het bepaalt welke zwarte
gordel je uiteindelijk zult zijn.
In de vele jaren dat ik al les geef heb ik gemerkt dat leerlingen die zich enkel bezighouden met de
snelheid waarmee ze een zwarte gordel kunnen halen erg snel ontgoocheld raken eenmaal ze tot het
besef komen dat het harder is dan ze dachten. Leerlingen die komen om les te volgen, zonder echt
interesse te tonen voor graden en promoties, doen het altijd goed. Zij worden niet onderdrukt door
oppervlakkige en onrealistische doelen.
Een tijdje terug kwam er een oudere heer naar mijn dojo om daar de lessen te volgen. Hij was 69 jaar
oud en had acute bursitis in de schouders. Hij vertelde dat zijn dokter hem had aangeraden met
aikido te beginnen maar dat hij niet was geďnteresseerd in graden of promotie. Hij wilde enkel een
klein beetje training voor zichzelf. Ik duwde hem niet in een bepaalde richting maar liet hem de
lessen volgen en zich amuseren. Ik was verbaasd hoe goed hij het deed na een aantal jaar. Er was
zelfs een gast-leraar uit Japan die hem bezig zag en aan me vroeg :”Waarom draagt die man nog geen
zwarte gordel ? Hij is zeer goed!”. Naast de onmiddellijke promotie genas hij daarna ook nog het
meeste van de bursitis bij de man.
Aan de andere kant is er ook een bekend verhaal over Yagyu Matajuro, die een zoon was uit de
beroemde Yagyu samurai-familie uit het 17de eeuwse feodale Japan. Ik heb dit verhaal al eerder
vermeld. Hij werd uit huis gezet wegens het gebrek aan talent en potentieel en zocht daarna het
onderricht van de meester Zwaardvechter Tsukahara Bokuden, in de hoop alsnog meesterschap over het
Zwaard te bereiken en zo zijn plaats in de familie terug in te nemen.
Tijdens hun eerste gesprek vroeg Matajuro aan Tsukahara Bokuden “Hoe lang zal het duren vooral ik
zwaardmeester ben ?”. Bokuden antwoordde : “Oh, ongeveer vijf jaar als je erg hard werkt.”
“Als ik nu dubbel zo hard train, hoe lang duurt het dan ?” wilde Matajuro weten. “In dat geval,
tien jaar.”, repliceerde Bokuden.
Vinden van de juiste focus
Waar moet je dan op focussen als je niet focust op het verkrijgen van een zwarte gordel ?
Het is makkelijker gezegd dan gedaan maar je moet je energie focussen op je training. Als je echter
denkt “Ik zal me concentreren op mijn training om zo mijn zwarte gordel te krijgen.” dan speel je
spelletjes met je eigen geest en zal dit uiteindelijk leiden tot je eigen ontgoocheling.
Is het mogelijk om eenvoudigweg te denken “Ik vergeet mijn graad volledig ?”. Is het mogelijk om
tegen jezelf te zeggen dat je die nooit zal bereiken ? Zal je altijd bezig blijven met je zwarte
gordel, de gedachte ergens verstoppend in de diepte van je geest ? Anders gezegd, kan je
eenvoudigweg jezelf concentreren op je training, zonder rekening te houden met iets anders ? Is het
mogelijk om uiteindelijk te besluiten dat je zwarte gordel “enkel iets is om je broek mee op te
houden.”?
Je zou ook moeten beseffen dat, hoewel je alle vereisten, alle correcte technieken en vormen
beheerst, hoewel je de juiste hoeveelheid uren training hebt gehad, je daarom nog steeds niet kan
worden gekwalificeerd als zwarte gordel. Het bereiken van je zwarte gordel is dan ook geen
kwantitatief iets dan kan worden gemeten of gewogen zoals het kopen van groenten op de markt. Je
zwarte gordel heeft te maken met jezelf als persoon.
Hoe je jezelf gedraagt binnen en buiten de dojo, je houding ten opzichte van je leraar en
medeleerlingen, je doelen in het leven, hoe je omgaat met de obstakels in je leven en hoe je
volhardt in je training, zijn allemaal belangrijke condities voor je zwarte gordel. Tegelijk word
je een model voor medestudenten en uiteindelijk bereik je de status van leraar of
assistent-instructeur. In de dojo is je verantwoordelijkheid veel groter dan die van de gewone
leerling en je bent aansprakelijk voor veel, veel meer dan diegene die jonger zijn dan jezelf.
Je verantwoordelijkheden zijn even groot als die van een zwarte gordel-houder.
Het bereiken van focus op training
Hoe focussen we op onze training ?
Succesvolle training betekent, in grote mate, dat we alles wat we doen bekijken op een redelijke en
realistische manier. Meer dan we denken kijken we niet naar onze realistische doelen maar naar
onze dromen en waanbeelden. Wil je uitblinken in de Krijgskunsten omdat dit jezelf en je leven kan
verbeteren of ben je gemotiveerd door de laatste actiefilm ? Is je training geďnspireerd door een
sterk verlangen jezelf te Verlichten of wil je enkel de filmster in de laatste vechtfilm imiteren ?
Alhoewel menig ervaren Krijgskunstenaar bij deze vragen gniffelt is het toch verrassend hoe veel
mensen informeren naar Krijgskunsten met het idee later de nieuwe Chuck Norris of Steven Seagal te
worden. Maar deze mensen zijn zichzelf geworden op hun eigen manier. Jij bent jezelf. We hebben
allemaal onze helden, rolmodellen en dromen maar we moeten een onderscheid maken tussen onze
fantasieën en de realiteit van onze training als we willen dat die training ooit betekenisvol en
succesvol zal zijn.
Realiteit
Training heeft niets te maken met graad, zwarte gordels, trofeeën of lintjes. De krijgskunst is
niet eenvoudigweg het spelen van onze fantasieën. Het heeft te maken met ons eigen leven en dood.
Het is niet enkel hoe we onszelf verdedigen in een kritieke, levensbedreigende situatie maar ook
hoe we de levens van anderen kunnen verdedigen. Je kan nooit iemand anders zijn, of het nu een
filmster, leraar of multimiljonair is. Je moet jezelf worden, je Ware Zelf. Hoe veel John Doe er
ook van droomt om James Dean, Bruce Lee of Donald Trump te zijn, hij kan enkel John Doe zijn. Als
John Doe echt John Doe wordt, 100 procent, is hij Verlicht tot zijn eigen Ware Zelf. Een gemiddeld
persoon leeft slechts 50 procent, of misschien 80 procent, van zijn leven en weet nooit echt wie
hij is. Een Krijgskunstenaar leeft 100 procent van zijn leven en wordt vlekkeloos. Dit is wat de
ware zwarte gordel-drager moet zien te realiseren binnen zichzelf. Hij is niemand anders dan
zichzelf en zijn training lijdt tot Verlichting van de natuur van zijn Ware Zelf, zijn echte Zelf.
Dit is de essentie van onze training in de Krijgskunsten.
Het bereiken van je zwarte gordel
Denk aan het verliezen van je zwarte gordel, niet aan het bereiken ervan. Sawaki Kodo, een
Zen-meester, zei vaak :”Verkrijgen is afzien, verliezen is Verlichting.”
Als iemand zou vragen wat het verschil is tussen Krijgskunstenaars uit vroegere generaties en
hedendaagse Krijgskunstenaars zou ik het als volgt samenvatten. Krijgskunstenaars uit vroegere
generaties bekeken hun training als het “verliezen” van iets. Ze gaven alles op voor training en
hun Kunst. Ze gaven hun families, jobs, veiligheid, reputatie, geld, alles op om zichzelf te
volbrengen.
Tegenwoordig denken we enkel nog aan gewin. “Ik wil dit, ik wil dat.” We willen Krijgskunsten
studeren maar we willen ook geld, een mooie wagen, roem, draagbare telefoons en alles wat de
anderen ook hebben.
Shakyamuni Buddha gaf zijn koninkrijk, zijn paleizen, zijn prachtige vrouw en al de rest op om
Verlichting te zoeken. De eerste leerling van Bodhidharma, die algemeen aanzien wordt als de
grondlegger van Kung Fu, sneed zijn linkerarm af om zo te kunnen studeren bij zijn leraar.
We moeten vandaag de dag niet zo’n drastische maatregelen nemen om Krijgskunsten te kunnen studeren
maar toch zouden we de spirit en toewijding van de oude meesters niet mogen vergeten. We moeten
ons realiseren dat ook wij in onze levens offers moeten maken om onze training na te streven.
Als de leerling zijn training bekijkt uit het standpunt van verlies in plaats van gewin, komt hij
dicht bij de spirit van de oude meesters en wordt hij het waard om een zwarte gordel te dragen.
Enkel als je uiteindelijk elke gedachte over graad, gordel, trofeeën, roem, geld en meesterschap
opgeeft, zal je bereiken wat echt belangrijk is in je training. Wees nederig, wees zacht. Zorg
voor anderen en plaats iedereen voor jezelf. Krijgskunst studeren is het bestuderen van je Ware
Zelf. Het heeft niets te maken met graad. Een grote Zen-meester zei ooit :”Het bestuderen van je
Zelf is je Zelf vergeten. Het vergeten van je Zelf is het begrijpen van alle dingen.”
|